4C Özelliği Hakkında

Maden elmasları, jeolojik basınç ve yeryüzündeki aşırı sıcaklık tarafından milyonlarca yıllık zaman içinde oluşur. Saf karbon, Dünya'nın katmanında ortalama 140-160 km altında milyarlarca yıl boyunca yüksek sıcaklık ve basınca maruz kaldığında organik elmas oluşur. Daha sonra, şiddetli volkanik patlamaların sonuncunda, elmaslar büyük kaya parçalarına gömülü yüzeye çıkar. Yıllar sonra yeryüzündeki derin madenlerden yoğun bir emek süreci ile çıkarılırlar. Böyle inanılmaz bir güzellik yaratmak için bir araya gelen bu inanılmaz koşullar, doğal maden elmaslarının benzersiz, nadir ve hatta paha biçilmez olarak kabul edilmesini kesinlikle garanti eder. Elmas doğal bir maden olduğu ve yenilenebilir olmadığı için yıllar içinde azalmaya devam etti ve bu da elmasları daha nadir ve değerli hale getirdi. Elmasın işlenmesiyle elde edilen taşa pırlanta adı verilir. Pırlanta taşlarda 4C özelliği olarak adlandırılan şey aslında pırlantanın özelliğini ifade eden bir kriterdir. 4C; Clarity, Carat, Cut ve Color olarak bilinir. Pırlanta 4C kuralı ile birlikte saflık oranı en yüksek pırlantayı tespit etmek mümkündür. 4C özelliğine pırlanta satın alırken senin de dikkat etmen faydalı olur. Her bir C’nin ne anlama geldiğini kısaca senin için aktaralım;

• Cut (Kesim): Pırlantanın işlenmesi sırasında hangi kesim tekniklerinin kullanıldığını ifade eder.

• Color (Renk): Pırlantanın hangi özellikte olduğunu ve hangi renk skalasına sahip olduğunu ifade eder.

• Clarity (Berraklık): Berraklık Pırlantanın berraklığını ve parlaklığını ifade eder.

• Carat: Pırlantanın kaç karat olduğunu ve bu sayede değerini ifade eder.

Yukarıdaki özelliklerin tamamı 4C özelliği hakkında yapılan araştırmalar neticesinde ortaya çıkmıştır. Her pırlanta yukarıdaki pırlantanın 4C özelliği skalasına sahip olmakla birlikte değerleri de bu sayede belirlenir.

Pırlanta 4C Nedir?

Pırlanta almayı düşünen kişiler için olmazsa olmaz kriterlerden birisi 4C skalasıdır. Nitekim 4C kuralı olarak da bilinen bu skala, pırlantanın sınıflandırılmasını sağlar. Her pırlanta aynı özelliklere sahip olmayacağı gibi pırlantalar arasında yarı yarıya kadar çıkabilen fiyat farkları da 4C sebebiyle oluşur. Pırlanta 4C tablosu ile birlikte konuya ilişkin daha detaylı bilgi sahibi olmak mümkündür.

Pırlanta üzerinde yapılan incelemelerle birlikte oluşan 4C, yukarıda da belirtildiği gibi; cut, color, clarity ve carat şeklinde ifade edilir. Bunlar ise aşağıdaki gibi tanımlanabilir:

Cut(Kesim)

Güzel bir pırlantanın ortaya çıkışı, ustanın becerisi ve ilgisine bağlıdır. Pırlanta kesimi, ışık ile temas ettiğinde her açıdan ve her yönden, göze gelen ışığın miktarını belirler. Pırlantanın proporsiyonu, ışığın nasıl taşa geleceğini etkiler.

Bir pırlanta, üç optik efekt yüzünden güzel görünür; parlaklık denilen beyaz ışık yansımaları, ateş denilen renk parlamaları ve parıldama denilen aydınlık ve karanlık alanlar. Şekil , bir pırlantanın desen, parlak ve karanlık alanların göreceli boyutundan kaynaklanan iç ve dış yansımaların, düzenlemesi ve kontrastıdır. Desene net ve keskin bir görünüm kazandırmak için aydınlık ve karanlık alanlar arasında yeterli kontrast bulunmalıdır.

Cut terimi moda olan pırlanta şekillerini de ifade edebilir. Standart yuvarlak pırlantalar dışındaki kesimlere fantezi kesim denir. Fantezi kesimler, şekillerine göre kendi adlarına da sahiptir. En bilinenleri markiz, prenses, armut, oval, kalp, baget ve zümrüt kesimdir.

Color(Renk)

 Bir pırlantanın rengi, direkt olarak elmasın değerini etkiler. Örneğin, aynı berraklığa, kesime ve karat ağırlığına sahip iki taşın birbirinden farklı olarak değerini renk belirler.

Pırlanta, beyazdan kahverengiye uzanan bir renk çeşitliliği vardır. Şeffaf veya renksiz pırlanta çok nadir olduğu için fiyatı da yüksektir. Aşağıda gördüğünüz grafik gibi renk açıldıkça fiyat artar.

GIA’nın belirlediği renk skalasına göre renkler şeffaf, şeffafa yakın ile başlar.

Birçok elmas ultraviyole (UV) radyasyona maruz kaldıklarında floresans adı verilen görünür bir ışık yayar. İnsan gözüne görünmese de UV radyasyonu her yerdedir. Güneş ışığı da uv içeriyor. Doğru koşullarda flüoresansı elmasların yaklaşık yüzde 35'inde görebilirsiniz. Mavi en çok rastlanılan floresans rengidir. Nadir olarak, beyaz, sarı ve diğer renklerde görülebilir.

Güçlü mavi floresans, açık sarı taşı güneş ışığında şeffafa yakın bir hale getirebilir. Mavi ve sarı birbirine karşıt renklerdir. Dolayışıyla mavi floresans, açık sarı rengi bastırır. Eğer floresans çok güçlüyse, taşın bulutlu, dumanlı bir görüntüye sahip olmasına sebep olur. Bu da taşın değerini düşürür

Clarity (Parlaklık)

Doğada çok az şey tamamen mükemmeldir. Bu pırlantalar için de geçerlidir. Pırlantalar kalıntı denilen içsel özelliklere ve lekelenme denilen yüzey düzensizliklerine sahiptir. İki özelliğe pırlantanın karakteristiği denir. Berraklık bu kalıntı ve lekelenmelerin olmamasına bağlıdır. Yüzeyde oluşan lekelenmeler, çizik ve çentiklere sebebiyet verebiliyorken, içinde oluşan sorunlar taşın kırılmasına dahi sebebiyet verebilir.

Pırlantanın karakteristiği, taşın değerini olumsuz etkiliyor gibi görünse de bazı olumlu özellikleri de var. Gemolojistlerin sahte ve gerçek pırlantayı birbirinden ayırmak için kullandıkları tek şeydir. Bütün pırlantalar birbirinden farklı içsel karakteristiğe sahiptir. Ayrıca, pırlantanın nasıl oluştuğuna dair bilimsel geçmişini de değerlendirmelerine imkan tanır. Bütün diğer değerlerin eşit olduğu bir pırlanta da berraklık arttıkça taşın değeri artar .

GIA, 11 aşamalı berraklık değer çizelgesi kullanır. Bunlar kusursuz, içi kusursuz fakat önemsiz yüzey izleri ,çok çok küçük izler, çok küçük izler, küçük izler ve çıplak gözle görülebilecek izler.

Carat: Karat

Böylece pırlantanın değerini ve içerisindeki bileşenlerin etki oranlarını hesaplamak mümkün hale gelir. Yalnızca kuyumcular ve madenciler tarafından değil pırlanta almayı düşünen herkes tarafından bilinmesi oldukça önemlidir.

Elmas ağırlıkları metrik karatlarda, "ct" olarak kısaltılır. Karat 0,2 gramlık (200 mg) standart bir metrik ölçüdür. Her karat ,100 eşit puana bölünmüştür. Yani bir çeyrek karat 25 puandır ve 0,25 ct şeklinde yazılır. Karatın kesirleri, elmas kalitesine bağlı olarak yüzlerce, hatta binlerce dolar fiyat farklılıkları anlamına gelebilir.

Nadirlik, ağırlık ve değer arasındaki ilişki şaşırtıcı olabilir. İnsanlar iki kilo şekerin, bir kilonun iki katı kadar pahalı olduğunu biliyor. Ancak elmaslar şeker gibi bir ürün değildir. Onların fiyatı bir dizi değişkene bağlıdır. Ağırlık bunlardan sadece bir tanesidir. Bu nedenle, 1 karatlık bir pırlanta 6,000 dolar değerinde iken benzer kalite 2 karatlık bir elmasın neden 15.000 dolar değerinde olduğunu anlamak zordur.

Aslında konsept basittir. Büyük elmaslar, küçük elmaslardan daha nadirdir. Bir şey ne kadar az olursa değeri o kadar fazladır. Yani daha büyük bir taşın total fiyatı sadece pahalı olmakla kalmaz. Aynı zamanda karat başına da daha pahalı olur. 1 karatlık bir elmasın ağırlığı, dört adet 0.25 karatlık elmasla aynıdır. Ancak diğer tüm kalite faktörleri eşit olsa bile, daha büyük elmas, dört küçük pırlantanın toplamından çok daha değerlidir.

Pırlantanın 4C Özelliği Neden Önemlidir?

Pırlanta 4C skalası içerisinde tamamıyla skalayla uyumlu olan pırlantaların seçilmesi oldukça mühimdir. Bu tür pırlantalar çoğunlukla detaylı şekilde incelenmiş ve altın orana sahip pırlantalar olarak adlandırılır.

Kesimden renge, berraklıktan karat değerlerine kadar uluslararası standartlarda üretilmiş saf pırlantalardır. Bunun yanı sıra alanında uzman ve güvenilir kuruluşlar tarafından tüm pırlanta ürünleri garantili bir şekilde sunulur.

Bu da müşterilerin kendilerini güven içerisinde hissetmelerini sağlar.